Radyatör Soğutma Sıvısı Yerine Su Kullanmak Güvenli mi?
Radyatöre soğutma sıvısı yerine su konur mu? Acil durumlarda soğutma sistemine antifriz yerine su koymak güvenli mi? Radyatöre su ekleme nasıl yapılır?
Nedenlerine ve açıklamalara geçmeden önce, bu soruyu hemen cevaplayalım, "Hayır!"... Aracınızın soğutma sıvısı deposunda (acil durumlar hariç) asla soğutma sıvısı yerine su kullanmamalısınız.
Ancak, bu uygulamanın halk arasında ne kadar yaygın olduğunu bilseniz şaşarsınız. Özellikle, sıcak iklim bölgelerinde yaşayan insanlar, soğutma sıvısı yerine su kullanmanın uygun olduğuna inanırlar. Bunun nedeni, antifrizin yalnızca soğuk hava koşullarında kullanılması gerektiğine inanmalarından kaynaklanır.
Soğutma deposuna, soğutma sıvısı yerine su koymak ciddi bir güvenlik riski oluşturur ve feci motor hasarına yol açabilir.
Soğutma Sıvısının Önemi
"Antifreeze" kelimesi İngilizce kökenli bir kelimedir ve dilimizde "donmayı önleyici", "dondurmaz" anlamına gelir. Soğutma sıvısına "antifiriz" de denir, ancak bu isim yanıltıcıdır, çünkü soğutma sıvısının görevi yalnızca donmayı önlemek değildir. Bu nedenle, hem donmasını önlemek hem de kaynama noktasını artırmak için yarı yarıya (%50 / 50) suyla karıştırılır. Su 0 °C'de, su ve antifriz karışımı ise -37 °C'de donar. Aynı şekilde, su 100 °C'de, su ve antifriz karışımı ise 106 °C'de kaynar.
Standart yanma işlemi sırasında üretilen sıcaklıkla motor hızlı bir şekilde ısınır, bu da silindir kapağının eğrilmesine veya kafa contalarının şişmesine neden olabilir. Ayrıca diğer ciddi motor hasarı biçimleriyle de sonuçlanabilir. Soğutma sıvısı karışımı yerine sadece su kullanırsanız, motorun içindeki yüksek sıcaklıklar bu suyu kolayca kaynatır ve motorun hararet yapmasına neden olabilir.
Ayrıca, aşırı soğuk bölgelerde sadece su kullanmak motorun içindeki suyun donmasına neden olur ve bu da radyatörde çatlaklara, silindir kapağında eğrilmelere ve motor bloğunun genleşerek çatlamasına neden olabilir.
Soğutma sıvısı, aşırı çalışma koşulları ve sıcaklıklarda bile sıvı halde kalır ve aracınızın motorunun uzun süre sorunsuz çalışmasına yardımcı olur. Bu nedenle, soğutma sıvısı seviyesini düzenli olarak kontrol etmeli ve gerektiğinde ilave etmelisiniz, ancak her zaman 50/50 su ve antifiriz oranını koruduğunuzdan emin olun.
Bu karışımda kullandığınız su, musluk suyu yerine saf, damıtılmış su olmalıdır; musluk suyu, radyatörün içinde biriken ve soğutucunun düzgün akışını engelleyen minerallere sahiptir.
Ayrıca, kullandığınız soğutma sıvısının aracınız için uygun olduğundan emin olun, çünkü uygun olmayan tipte soğutma sıvısı kullanmak motor içinde korozyona neden olabilir. Ayrıca, hortumlar, kayışlar, silindir contaları, radyatör ve su pompası gibi belirli parçalar zarar görebilir.
Acil Durumlarda Radyatöre Su Konur mu?
Acil bir durumda aracınızın soğutma sistemini suyla doldurmak tamamen güvenlidir. Ancak, yukarıda da açıkladığımız gibi, su donmaya karşı tam koruma sağlamaz ve motor ısındığında daha çabuk kaynamaya başlar. Acil durumlarda su yalnızca geçici bir çözüm olarak kullanılmalıdır. Soğutma sistemi, arızaya sebep olan nedenler ve sızıntılar onarılır onarılmaz uygun soğutma sıvısı ile yeniden doldurulmalıdır.
Uzun bir süre aracı su ile kullanmak, soğutma sisteminde korozyon oluşmasına neden olabilir. Korozyon ilerledikçe, pas parçacıkları soğutma kanallarını tıkamaya başlar ve radyatörü kısıtlayarak motorun aşırı ısınmasına neden olur. Korozyon başladığında, durdurulması oldukça zordur ve bu da yıllarca süren hararet sorunlarına yol açar.
Su, donmaya karşı koruma sağlamadığından, havalar soğumadan önce motordaki su boşaltılmalıdır. Fizik kurallarına göre bir madde ısıtıldığında genleşir, yani genişler ve hacmi artarak daha fazla yer kaplar. Soğutulduğunda ise büzüşür ve hacmi azalır. Ancak su bu kurala uymaz, donduğu taktirde hacmi %9 oranında artar. Çoğu motorda, genleşmeden meydana gelen basıncı hafifletmek için donma tapaları bulunur, ancak soğutma sistemindeki suyun donması hala yüksek bir hasar riski taşır. Genleşen su, motorda aşırı strese neden olur ve motor bloğunun ve silindir kapaklarının çatlamasına neden olur. Aynı şekilde, radyatör peteklerinin de bu genleşme karşısında çok küçük bir şansı vardır.
Radyatöre Çeşme Suyu Konur mu?
Hiç bir su, motor soğutma sistemine tek başına konulmak üzere tasarlanmış olmasa da, çeşme suyu yerine saf su kullanılması çok daha uygundur. Bunun nedeni, çeşme suyunun korozyon ve kireç oluşumu riskinin daha yüksek olmasıdır.
Mümkün olduğunca, bu tür amaçlar için sıradan musluk suyunun kullanılmasından kaçınılmalıdır. Musluk suyu, korozyon oluşumuna neden olan çok sayıda mineral içerir. Bu nedenle, bir motorun soğutma sisteminde musluk suyunun kullanılması, tortuların hızla birikmesine ve dolayısıyla aşırı ısınmayla ilgili sorunların artmasına neden olur.
Bu sorunları önlemekten kaçınmak için, mümkün olduğunca yumuşak ve saf su kullanılmalıdır. Elinizin altında bunların hiçbiri yoksa, arıtılmış musluk suyu veya damacana su kullanabilirsiniz.
Motoru Soğutmak İçin Su İlave Edilir mi?
Bir motor aşırı ısındığında, sürücülerin büyük çoğunluğu panikler ve kendini bir şekilde motoru soğutmaya odaklar. Olası sonuçları düşünmeden hareket etmek faydadan çok zarar verebilir. Aşırı ısınmış bir motora soğuk su dökmek buna en iyi örnektir.
Bunun nedeni oldukça basittir. Motor bloğunu ve silindir kafalarını oluşturan metal bileşen ısındığında genleşir ve soğuduktan sonra büzülerek normal durumuna döner. Metal bileşenler, ısıtma/soğutma döngüsü kademeli olarak gerçekleştiği taktirde, bu dalgalanmalarla başa çıkabilir. Ancak, hızlı ısıtma ve soğutma işlemi, metal bileşenlerin bir veya daha fazla yerden çatlamasına neden olabilir.
Aşırı ısınmış bir motora soğuk su dökmek, termal şokla ilgili hasarın önde gelen nedenidir. Bir motora su dökülerek sağlanan ani soğutma, motor bloğunun ve silindir kafalarının hızla büzülmesine neden olur. Çoğu zaman bu, motorun hayati yapısal bileşenlerinde bir veya daha fazla çatlağın gelişmesine yol açacaktır. Bu tür bir hasarın onarımı oldukça maliyetlidir.
Radyatöre Su Ekleme Nasıl Yapılır?
Acil bir durumda aracın soğutma sistemine su ilave etmek istediğinizde, birkaç özel işlemin gerçekleştirilmesi gerekir. Aşağıdaki adımlar, radyatöre güvenli bir şekilde su eklemenize yardımcı olacaktır.
1. Motorun Soğumasını Bekleyin
Sıcak bir motora asla su eklenmemelidir. Sistemdeki eksiği tamamlamaya çalışmadan önce motorun ortam sıcaklığına kadar soğumasına izin verilmelidir.
2. Kapağı Çıkarın
Motor soğuduktan sonra soğutma sistemi kapağını çıkarın. Bu kapak, bazı araçlarda radyatörün üzerinde, diğerlerinde ise radyatör genleşme tankındadır. Her durumda, elinize ıslak bir bez veya havlu alıp, kapağı yavaşça açmalısınız. Aksi taktirde, sıcak soğutma sıvısı ellerinizi, kollarınızı veya yüzünüzü haşlayabilir.
3. Su İlave Edin
Herhangi bir soğutma sistemine su yavaş yavaş eklenmeli ve sistemden mümkün olduğunca fazla havanın çıkmasına izin verilmelidir. Çoğu genleşme tankının üzerinde, sistem içindeki sıvı seviyesini gösteren işaretler bulunur. İlave edilen suyun maksimum seviyeyi geçmemesine dikkat etmelisiniz.
Genleşme tankı olmayan ve radyatörden su ilave edilen sistemlerde, radyatör kapağının yarım parmak kadar altındaki bir seviyeye kadar su ilave edilmelidir. Suyun seviyesi, radyatör peteklerinin üzerinde olmalıdır.
4. Hava Alma İşlemi
Su ilave ettikten sonra, radyatörün veya genleşme kabının kapağı kapatılmamalı ve araç çalıştırılmalıdır. Araç rölantide çalışırken, su pompası devirdaim yapacak ve yukarıya doğru küçük baloncuklar çıkmaya başlayacaktır. Motor ısınana ve termostat açılana kadar bu durum devam edecektir. Bu noktada gerekirse tekrar tekrar su ilave edilecek ve motorun havası tamamen çıktığında sistemin kapağı kapatılacaktır.
5. Hararet Kontrolleri
Tüm bu işlemlerin ardından, aşırı ısınmayı engellemek için gözünüzü dört açmalı ve hararet göstergesini takip etmelisiniz. Motorun soğutma sıvısının neden eksildiğini tespit etmek de birinci önceliğiniz olmalıdır.
Tüm onarımlar yapıldıktan sonra sistemdeki su boşaltılmalı ve uygun soğutma sıvısı eklenmelidir.