05-05-2025
4 dak
102
0

Yolda Lastik Patlarsa Ne Yapmalıyız?

Araba kullanırken başımıza gelmesini istemediğimiz ama birçok sürücünün en az bir kez yaşadığı durumlardan biri: lastik patlaması. İster şehir içinde olun ister otobanda, lastik patladığında ne yapılması gerektiğini bilmek hem güvenliğiniz hem de aracınızın hasar almaması açısından çok önemlidir.

1. Lastik Patlarsa İlk Tepki Ne Olmalı?

İlk ve en önemli kural: panik yapmamak. Lastik patladığında araç bir tarafa çekmeye başlar, direksiyonda titreşim ve dengesizlik hissedersiniz. O an yapmanız gerekenler:

Ayağınızı gazdan çekin. Ani fren yapmayın.
Direksiyonu sıkıca tutun ve düz pozisyonda kalmaya çalışın.
Aracın kontrolünü kaybetmeden yavaşça hızı azaltın.
Uygun bir yere, tercihen emniyet şeridine ya da yolun kenarına çekin.

Araba savruluyormuş gibi hissettirse bile, soğukkanlı kalmanız aracı güvenli şekilde durdurmanızı sağlar.

2. Aracı Güvenli Bir Şekilde Durdurun

Yol kenarına çektikten sonra:

Dörtlü ikaz lambalarını hemen yakın.
Eğer varsa, reflektör üçgeninizi aracın arkasına (şehir içindeyseniz 30 metre, şehir dışındaysanız 100 metre geriye) yerleştirin.
Karanlıktaysa ve yeleğiniz varsa reflektörlü yelek giyin.
Araçtan inip trafiğin akışına göre güvenli bir mesafeye geçin.

Unutmayın, güvenliğiniz araçtan daha önemli. Özellikle hızlı akan trafikteyken reflektör ve dikkatli davranmak hayati olabilir.

3. Lastik Değiştirme İşlemi

Eğer aracınızda yedek lastik (stepne), kriko ve bijon anahtarı varsa ve kendinize güveniyorsanız, patlayan lastiği değiştirebilirsiniz. Aşamalar şöyle:

a) Aracı düz ve sert bir zemine alın

Zemin yumuşaksa kriko dengesiz olabilir. El frenini çekin.

b) Krikoyu yerleştirin

Aracın altındaki özel kriko yuvasına yerleştirin. Kullanım kılavuzuna göz atabilirsiniz.

c) Bijonları gevşetin

Lastik hâlâ yere basıyorken bijonları gevşetin ama tamamen çıkarmayın.

d) Aracı kaldırın ve lastiği çıkarın

Krikoyla aracı kaldırdıktan sonra bijonları tamamen sökün, lastiği çıkarın.

e) Stepneyi takın

Yedek lastiği takın, bijonları elle taktıktan sonra bijon anahtarıyla sıkıştırın.

f) Aracı indirin ve bijonları sıkın

Kriko yardımıyla aracı yavaşça yere indirin. Son olarak bijonları iyice sıkın.

Not: Stepne genellikle geçici çözümdür. Uzun süre yüksek hızda kullanılmamalıdır. En kısa sürede tamirciye gidip asıl lastiği yaptırın ya da değiştirin.

4. Lastik Tamir Spreyi ile Geçici Çözüm

Eğer stepneniz yoksa ama bagajda lastik tamir spreyi varsa, küçük patlaklar için işe yarayabilir. Bu sprey lastiğin içine püskürtülerek deliği geçici olarak tıkar ve size servise kadar gitme şansı verir. Ancak bu yöntem:

Yanaktan patlayan lastiklerde işe yaramaz.
Tamir değil, geçici çözümdür.

Sprey kullandıktan sonra lastik havasını da kontrol etmek gerekir. Yolda lastikçi ya da benzinlikte hava basmanız gerekebilir.

5. Lastik Patlamalarını Önlemek İçin Ne Yapabiliriz?

Tamam, patladıktan sonra ne yapacağımızı öğrendik ama bu durumun yaşanmaması için alabileceğimiz önlemler de var:

Lastik basıncını düzenli kontrol edin. Ne az ne fazla olmalı.
Diş derinliklerini ölçün. Aşınmış lastik daha kolay patlar.
Yanağı zedelenmiş lastikleri kullanmayın. En ufak darbe, zayıf yerden patlama yaratır.
Dolu ya da çukur dolu yollarda dikkatli sürün.
Ağır yükle uzun yola çıkmadan önce mutlaka kontrol yapın.

6. Yardım Çağırmak: Yol Yardımı Hayat Kurtarabilir

Kendiniz lastik değiştiremiyorsanız ya da uygun bir ortam yoksa, yol yardım hizmeti çağırmak en güvenli yoldur. Özellikle gece vakti, yoğun trafikte ya da stepnesiz araç kullanıyorsanız bu seçeneği hafife almayın.

Birçok sigorta ya da kasko poliçesi içinde ücretsiz çekici ve lastik yardım hizmeti yer alır. Plaka numaranızla bu hizmeti kullanabilirsiniz.

Lastik patlaması, korkutucu gibi görünse de sakin ve bilinçli davranıldığında kolayca atlatılabilecek bir durumdur. Aracınızı tanıyın, temel ekipmanları nasıl kullanacağınızı öğrenin ve hazırlıklı olun. Özellikle uzun yola çıkmadan önce lastikleri kontrol etmek küçük bir alışkanlık ama büyük bir güvenlik önlemidir.

Unutmayın: Her sürücü bir gün yolda lastik değiştirir. Önemli olan o gün geldiğinde hazırlıklı olmak.